Literacki Nobel, dwie nagrody Nike, powieści przetłumaczone na przynajmniej 29 języków obcych. To część dorobku Olgi Tokarczuk, która po 8 latach przerwy hucznie powróciła z historią z dolnośląskiego uzdrowiska.

Gdy noblistka, w dodatku mieszkająca we Wrocławiu, wydaje powieść, jest okazja do celebrowania. Zaczęło się 1 czerwca, w dniu premiery książki „Empuzjon”, w odrestaurowanej auli Leopoldyna, gdzie Olga Tokarczuk odebrała doktorat honorowy Uniwersytetu Wrocławskiego.

Pisarka nie studiowała we Wrocławiu, lecz w Warszawie. Podczas uroczystości powiedziała, że nie jest typem naukowca. — Jedyny raz, kiedy postawiłam hipotezę i zweryfikowałam ją empirycznie, była praca nad moją dysertacją magisterską z psychologii — przemawiała w auli. — Cierpiałam jednak na pewną dolegliwość: uporczywy, chroniczny i nawracający nadmiar wyobraźni, który skutkował nieustannym rozproszeniem. Najchętniej chodziłam na nudne i zawiłe wykłady. Na nich wpadałam w cudowny stan, kiedy to rozproszenie zmieniało się w nieoczekiwane ciągi skojarzeń, strzępy narracji, obrazy i w końcu idee. Do tej pory uważam, że nudny wykład jest jedną z najbardziej inspirujących technik pisania kreatywnego.

Następnego dnia, już jako doktor honoris causa UWr, Tokarczuk spotkała się z wrocławianami w Hali Stulecia. Kolejka po autografy była długa jak „Księgi Jakubowe”. Organizatorzy podają, że w niespełna 3 godziny noblistka podpisała półtora tysiąca książek. A w międzyczasie w Instytucie Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej UWr trwała międzynarodowa konferencja naukowa poświęcona jej pisarstwu i aktywności publicznej pt. „Literatura i wielkie problemy współczesności”.

O nowej powieści

„Empuzjon” to pierwsza powieść Olgi Tokarczuk od wydania „Ksiąg Jakubowych” w 2014 roku. Tym samym pierwsza po otrzymaniu literackiego Nobla w roku 2019. Tokarczuk w sumie napisała 9 powieści.

Ryszard Koziołek, profesor, literaturoznawca, tak pisze o „Empuzjonie”: „wyczekiwana niecierpliwie (…) jest dla miłośników jej twórczości powrotem do domu. Spotkają dawnych znajomych, ulubione miejsca nasycone historią i magią, nalewki z grzybów i mrówek, erudycyjne szarady, a przede wszystkim – powieściowy dialog z naszym życiem współczesnym, które wspólnie wiedziemy jako ludzie, Europejczycy, Polacy.”

Akcja rozgrywa się we wrześniu 1913 roku, w uzdrowisku Görbersdorf – dzisiejszym Sokołowsku na Dolnym Śląsku. U podnóża gór działa jedno z pierwszych na świecie i słynne w całej Europie specjalistyczne sanatorium leczące choroby „piersiowe i gardlane”.

Do uzdrowiska przyjeżdża Mieczysław Wojnicz, student ze Lwowa, z nadzieją, że nowatorskie metody i czyste powietrze powstrzymają rozwój choroby. Diagnoza nie pozostawia jednak złudzeń – gruźlica.

W pensjonacie poznaje innych kuracjuszy: z Wiednia, Królewca, Breslau i Berlina. Przy nalewce niestrudzenie omawiają najważniejsze sprawy tego świata. Czy Europie grozi wojna? Monarchia czy demokracja? Czy demony istnieją?

Powieść „Empuzjon” ukazała się nakładem Wydawnictwa Literackiego.